İklim değişikliği, Batı Afrika’daki kakao üretimini ciddi şekilde etkiliyor. Son yıllarda artan aşırı sıcaklıklar, hastalıklar ve dengesiz yağışlar, bölgedeki kakao üretimini olumsuz etkileyerek küresel çikolata fiyatlarını rekor seviyelere taşıdı. Fildişi Sahili ve Gana, dünya kakao üretiminin yaklaşık %70’ini karşılayan ülkeler arasında yer alırken, bu ülkelerdeki çiftçiler artan sıcaklıklar ve diğer iklim faktörleri ile mücadele ediyor.
Aşırı Sıcaklıklar Kakao Üretimini Olumsuz Etkiliyor
Climate Central tarafından yayımlanan bir rapora göre, küresel ısınmanın etkisiyle Fildişi Sahili, Gana, Kamerun ve Nijerya gibi ülkelerde sıcaklıklar, özellikle petrol, kömür ve metan gazı kullanımının arttığı bölgelerde daha sık görülmeye başladı. Raporda, kakao üretimi için ideal sıcaklık seviyesinin 32 derece olduğu belirtiliyor. Ancak son on yılda, bu sıcaklığın üzerine çıkan gün sayısının arttığı tespit edildi. 2023 yılında, söz konusu bölgelerdeki üçte ikisinde, en az 42 gün sıcaklık 32 derecenin üzerine çıktı, bu da kakao üretimini olumsuz etkiledi.
Diğer Etkenler ve Kuraklık Sorunu
Kuraklık da Batı Afrika’daki çiftçilerin karşılaştığı büyük bir zorluk. 2023 yılı aşırı yağışlarla kakao üretiminde zarara yol açarken, 2024 yılına girerken kuraklık üreticilerin başlıca sorunu haline geldi. Christian Aid adlı yardım kuruluşunun raporuna göre, iklim değişikliği kaynaklı hava koşulları, çiftçilerin geçim kaynaklarını tehdit ediyor.
Osai Ojigho, Christian Aid‘den yaptığı açıklamada, “İnsan kaynaklı iklim değişikliği, bu geçim kaynağını ciddi bir tehdit altına sokuyor” diyerek, kakao üretiminin dünya çapında birçok yoksul bölgenin ekonomik yapısını olumsuz etkilediğine dikkat çekti.
Kakao Fiyatları Rekor Kırıyor
Üretimdeki azalma, küresel kakao fiyatlarını hızla artırdı. 2023’ün sonlarından itibaren, New York ve Londraborsalarındaki kakao fiyatları yükseldi. New York piyasasında kakao fiyatı ton başına 10 bin dolar seviyelerini aşarken, Aralık 2023’te fiyatlar 12 bin 500 dolara çıkarak rekor kırdı. Geçmişte, kakao fiyatları genellikle 2 bin ila 3 bin dolararasında seyrediyordu. Bu artışlar, çikolata üreticilerini doğrudan etkiliyor. Örneğin, Lindt & Sprüngli gibi büyük markalar, artan kakao maliyetleri nedeniyle 2024 yılında fiyat artırma kararları aldı.
Kuraklık ve İklim Değişikliği: Bir Varoluşsal Tehdit
Mississippi Eyalet Üniversitesi’nden Prof. Narcisa Pricope, kakao üretiminin kuraklık nedeniyle “varoluşsal bir tehdit” ile karşı karşıya olduğunu belirtti. Birleşmiş Milletler tarafından yapılan araştırmalara göre, son 30 yılda dünya kara kütlesinin dörtte üçünün kuraklaştığı tespit edildi. Pricope, bu durumu sera gazı emisyonlarına bağlayarak, “Kuraklıkla mücadele sadece çikolatayı kurtarmak için değil, gezegenin yaşamı sürdürebilme kapasitesini korumak için de kritik öneme sahip” değerlendirmesinde bulundu.
