Türk edebiyatının önemli ismi, yazar, senarist ve eleştirmen Selim İleri, 75 yaşında hayatını kaybetti. Edebiyat ve sanat dünyasını derinden etkileyen bu kayıp, Selim İleri’nin kalemle kazandığı özgün hayat hikâyesini yeniden gündeme getirdi.
Kalemle Kazanılan Bir Hayat
1955 yılında okul hayatına başlayan Selim İleri, Cihangir İlkokulu’ndan sonra Firuzağa İlkokulu’nda eğitimini tamamladı. 1960 yılında Galatasaray Lisesi’nde yatılı olarak okumaya başlasa da, Fransızca dersindeki zorluklar nedeniyle okulu bırakarak Bakırköy Lisesi’ne ve daha sonra Atatürk Erkek Lisesi’ne geçti. Bu dönemde edebiyata olan ilgisi, onu yazarlık kariyerine yönlendiren iki öğretmenle tanışmasını sağladı: Edebiyat öğretmeni Rauf Mutluay ve Fransızca öğretmeni Vedat Güyol.
Edebiyat Yolculuğunun Başlangıcı
Selim İleri, 1967 yılında “Yeni Ufuklar” dergisinde yayımlanan “Savaş Çiçekleri” başlıklı öyküsüyle edebiyat dünyasına adım attı. Vedat Güyol’un desteğiyle 1968’de ilk öykü kitabı Cumartesi Yalnızlığı/Güz Notları yayımlandı. Aynı yıl İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne başladıysa da, 1972’de okulu bırakarak tamamen edebiyata yöneldi.
Senaryolardan Romanlara
Selim İleri, 1971’de Halit Refiğ’in önerisiyle senaryo yazmaya başladı. Cennetin Kapısı ile başlayan senaryo kariyerinde, Günahsızlar, Yaralı Kurt, Bir Demet Menekşe gibi yirmiye yakın senaryo yazdı. 1982 yılında Kırık Bir Aşk Hikâyesi senaryosuyla Sinema Yazarları Birliği’nden Yılın En İyi Senaryosu Ödülü’nü kazandı.
Roman alanındaki ilk eseri Destan Gönüller (1973) olurken, 1976’da yayınlanan Her Gece Bodrum romanı, onun edebiyat kariyerindeki dönüm noktalarından biri oldu.
Görsel ve Yazılı Yayıncılık Faaliyetleri
1978’de Günebakan Yayınevi’ni kuran Selim İleri, ekonomik zorluklar nedeniyle bu girişimi sonlandırdı. Daha sonra 1987’de Argos dergisinde yöneticilik yapmaya başladı ve dergi kapanıncaya kadar bu görevi sürdürdü.
Tiyatro ve Diğer Eserleri
1990’larda tiyatro eserlerine yönelik çalışmalar yapmaya başlayan Selim İleri, Cahide, Ölüm ve Elmas gibi oyunları kaleme aldı. Allahaısmarladık Cumhuriyet adlı eseri, 1997’de Afife Jale ve Avni Dilligil Ödülleri’nde en iyi tiyatro yazısı seçildi. 1998’de sahnelenen Mihri Müşik: Ölü Bir Kelebek ile Devlet Sanatçısı unvanını aldı.
İleri’nin Büyük Katkıları
Edebiyatın çeşitli türlerinde eser veren Selim İleri, şiirden romana, denemeden tiyatroya kadar genş bir yelpazede yazılar yazdı. Yeni Ufuklar, Papirüs, Varlık gibi önemli dergilerde yazıları yayınlandı, gazetelerde köşe yazarlığı yaptı ve televizyonlarda sanat programları sundu. 2012 yılında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne layık görüldü.
Selim İleri’nin Anısı Yaşayacak
Selim İleri, ürettiği eserlerle Türk edebiyatına büyük katkılar sağladı. Romanları, senaryoları, tiyatro eserleri ve edebiyat eleştirileri, onun ölümünün ardından bile yaşayan bir miras bıraktığını kanıtlamaktadır.
