İngiltere’nin iç istihbarat teşkilatı MI5 tarafından yayımlanan yeni belgeler, tarihin en büyük istihbarat skandolarından birini gün yüzüne çıkardı. Belgelerde, Kraliçe II. Elizabeth’in sarayda görev yapan üst düzey isimlerden biri olan Anthony Blunt’ın Sovyet casusu olduğundan yaklaşık 10 yıl boyunca haberdar edilmediği ortaya çıktı. İngiltere tarihinde büyük yankı uyandıran bu olay, kraliyet ailesinin güvenliğine dair ciddi soru işaretleri doğurdu.
Cambridge Beşlisi ve Anthony Blunt’un İtirafı
Ulusal Arşivler tarafından paylaşılan belgeler, 1929-1975 yıllarını kapsayan MI5 dosyalarından derlendi. Bu belgelerde, Sovyetler Birliği için çalışan ve “Cambridge Beşlisi” olarak bilinen beş gizli ajan grubunun faaliyetleri detaylı şekilde yer aldı. Bu grup, 1930’lu yıllarda İngiltere’nin en güvenilir pozisyonlarında görev almış, ülkenin güvenlik sırlarını Sovyetler Birliği’ne sızdırmıştı. Grubun üyelerinden biri olan Anthony Blunt, 1964 yılında Sovyetler adına casusluk yaptığını itiraf etmiş, ancak bu bilgi Kraliçe Elizabeth’e ancak 1973 yılında resmi olarak iletilmişti.
Kraliçe’nin Soğukkanlı Tepkisi
Belgelerde dikkat çeken detaylardan biri, Kraliçe’nin bu şok edici bilgiyi öğrendiğinde son derece soğukkanlı kalması. MI5 kayıtlarında, Kraliçe’nin haber karşısında herhangi bir şaşkınlık ya da öfke belirtisi göstermediği, durumu büyük bir sakinlikle karşıladığı bilgisi yer alıyor. Ancak Kraliçe’nin, 1972 yılında özel sekreteri Martin Charteris aracılığıyla Blunt ile bağların koparılmasını istediği fakat bu talebin, Blunt’ın görev süresinin bitmek üzere olduğu gerekçesiyle reddedildiği de belgelerde bulunuyor.
Sovyet Ajanlarının Gölgesinde Saray
Blunt, Sovyet ajanları Guy Burgess ve Donald Maclean gibi ülkeyi terk etmeyi reddetmiş, KGB bağlantısının şiddete başvurmasından korkmuştu. Blunt’ın Sovyetler adına yürüttüğü casusluk faaliyetlerinin detayları, MI5’in yıllar süren soruşturmalarına rağmen uzun süre gizli kalmıştı.
MI5 belgelerinde ayrıca, Cambridge Beşlisi’nin diğer üyesi Kim Philby’nin Sovyetler adına casusluk yapmaktan hiçbir pişmanlık duymadığı ve fırsat verilse yine aynı şeyi yapacağını söylediği bilgisi dikkat çekiyor. Ayrıca ünlü İngiliz aktör ve yazar Dirk Bogarde’nin de KGB tarafından hedef alınabileceği konusunda MI5 tarafından uyarıldığı belirtiliyor.
Margaret Thatcher Gerçeği Açıklamıştı
Anthony Blunt’ın Sovyet casusu olduğu bilgisi, 1979’da dönemin İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher tarafından parlamentoda yapılan açıklamayla kamuoyuna duyurulmuştu. Blunt, bu skandalın ardından şövalyelik unvanınıkaybetmiş ve 1983 yılında 75 yaşında hayatını kaybetmişti.
MI5’in Cambridge Beşlisi’ni on yıllar boyunca ortaya çıkaramaması, İngiliz istihbaratının en büyük başarısızlıklarından biri olarak tarihe geçti. Belgelerin bir kısmı, Ulusal Arşivler’de düzenlenecek sergide sergilenecek.
