KTÜ Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gülay Karagüzel, çocuklarda boy kısalığının doğru şekilde tanımlanabilmesi için düzenli büyüme takibinin önemine dikkat çekti. Karagüzel, büyüme izleme sırasında, boy ölçümünün doğru yapılması ve uzama hızının hesaplanarak büyüme temposunun değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Büyüme çağındaki çocukların boylarının, yaşa, cinsiyete ve etnik kökene göre değişebileceğini ifade eden Karagüzel, doğru tanı koyabilmek için çocuklara özgü büyüme eğrilerinin kullanılması gerektiğini vurguladı. Boy kısalığı olan bazı çocukların uzman yardımı almadığı, bazılarının ise normal boy ölçümü ile geldiği örneklere de dikkat çekti.
Sağlıklı Büyüme İçin En Önemli Faktörler: Beslenme ve Egzersiz
Çocukların boylarının doğru şekilde uzayabilmesi için en önemli düzeltilebilir faktörlerin sağlıklı beslenme, uyku düzeni ve egzersiz olduğunu belirten Karagüzel, aynı zamanda genetik potansiyelin yanı sıra stresle ilişkili duygusal durumların da büyüme üzerinde etkili olabileceğine değindi.
Ayrıca, boy kısalığının bir hastalık belirtisi olabileceğini ifade eden Karagüzel, sistemik muayenelerin yapılmasının önemine dikkat çekti. Özellikle malnütrisyon (protein-enerji yetersizliği), bağırsak emilim bozuklukları, kronik hastalıklar, hipotiroidizm gibi durumların da boy kısalığına yol açabileceğini söyledi.
Ergenlik Döneminde Büyüme Atağına Dikkat
Karagüzel, ergenlik dönemi sırasında hormonların etkisiyle boyun hızla uzadığını belirtti. Bu dönemde büyüme atağının olmaması, final boyun beklenenden kısa olmasına neden olabilir. Ergenlik bozukluklarına yatkınlık sağlayan olumsuz yaşam faktörlerinden kaçınmanın önemine değinen Karagüzel, bu dönemde sağlık ve yaşam tarzı seçimlerinin büyüme üzerinde kalıcı etkiler yaratabileceğine dikkat çekti.
Boy Kısalığının Tedavi Edilmesi İçin Neler Yapılabilir?
Boy kısalığının tedavi edilebilmesi için öncelikle sebebinin belirlenmesi gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Karagüzel, farklı sebeplere bağlı boy kısalığının tedavisinin farklı yaklaşımlar gerektirdiğini söyledi. Örneğin, hipotiroidi (tiroid hormonu eksikliği) varsa, tiroid hormonu tedavisi uygulanması, anemi (kansızlık) varsa kan tedavisi yapılması gerektiğini belirtti. Ayrıca, büyüme hormonu eksikliği olan çocuklarda büyüme hormonu tedavisi uygulanabilir.
Bazı genetik sebepler nedeniyle boy kısalığının tedavi edilemediği durumların olduğunu da ifade eden Karagüzel, bu konuda yapılacak tedavilerin genetik faktörlere bağlı olarak değişebileceğini söyledi.
