Ankara Üniversitesi Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikret Şahin öncülüğünde yapılan araştırma, nörodejeneratif hastalıkların tedavisinde devrim niteliğinde bir ilerleme sağladı. Çalışma, Alzheimer ve Parkinson hastalıklarının temel nedenlerinden biri olan protein yanlış katlanması ve birikmesini önleyebilecek bir mekanizmayı ortaya koydu.
Prof. Dr. Şahin, Alzheimer’ın gelecek yıllarda insanlığın karşılaşacağı en büyük sağlık sorunlarından biri olacağını belirterek, 2050 yılı itibarıyla dünya nüfusunun yaklaşık %3-4’ünün bu hastalığa yakalanmasının beklendiğini ifade etti. Bu durumun yalnızca ABD’de 20 trilyon dolarlık hasta bakım maliyeti yaratabileceği öngörülüyor.
50 Yıllık İlacın Gizemli Etki Mekanizması Çözüldü
Prof. Dr. Şahin, 50 yıldır kullanılan ve etkinliği bilinen bir ilacın Alzheimer ve Parkinson hastalıkları üzerindeki etki mekanizmasını ilk kez ortaya koyduklarını vurguladı. Daha önce bu ilacın nasıl etki ettiği bilinmiyordu. Çalışma, yalnızca tedavi yöntemlerini değil, aynı zamanda tedaviye başlama zamanlamasını ve şemalarını da değiştirecek yeni bir yol haritası sunuyor.
“Bu mekanizmayı bulduğunuzda, tedavi çok daha etkin hale geliyor,” diyen Prof. Şahin, bu önemli keşfin Türkiye’den çıkmış olmasının ayrı bir gurur kaynağı olduğunu belirtti.
Nörolojik ve Mental Hastalıklara Etkileri
Araştırmanın sonuçlarının yalnızca nörodejeneratif hastalıklarla sınırlı kalmadığını belirten Prof. Şahin, şunları ekledi:
- Major depresyon ve şizofreni gibi daha önce yeterince araştırılmamış mental hastalıkların tedavisinde de bu mekanizmanın etkin olabileceği görüldü.
- Depresyon ve diğer mental rahatsızlıkların etki mekanizmalarına ışık tutacak olan bu buluş, tedavi yaklaşımlarında yeni bir dönemin kapısını aralayabilir.
Protein Bozulmaları ve Diğer Hastalıklarla Mücadele
Araştırma, yalnızca Alzheimer ve Parkinson değil, kanser ve diyabet gibi birçok hastalığın temelinde yatan protein bozulmalarını önlemeye yönelik bir çözüm sunuyor. Prof. Şahin, proteinlerin sağlıklı fonksiyonlarını sürdürebilmeleri için bozulmamış olmaları gerektiğini belirterek, bu bozulmaların engellenmesinin pek çok hastalığın tedavisinde kritik bir rol oynayacağını ifade etti.
“Bu sistemin çalıştırılmasıyla sadece nörolojik hastalıklar değil, birçok dokunun hastalığını ortadan kaldırabilecek bir potansiyele sahibiz,” diye konuşan Şahin, bu buluşun etkilerinin ilerleyen yıllarda daha net görüleceğini söyledi.
Bilimsel Yayın ve Gelecek Planları
Çalışmanın sonuçları, prestijli bir uluslararası dergi olan Scientific Reports’ta yayımlandı. Prof. Dr. Şahin, bulguların klinik testlerle desteklenmesi gerektiğini belirterek, bu testlerin yapılması için planlamaların sürdüğünü açıkladı.
