Son dönemde Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK), Türkiye’de faaliyet gösteren faizsiz konut finansmanı şirketlerine yönelik artan şikâyetlerle ilgili açıklamalarda bulundu. Şikayetlerin odağında organizasyon ücreti adı altında yüksek bedellerin alınması ve bu ücretlerin geri ödenmemesi yer alıyor. Faizsiz konut almak isteyen vatandaşlar, sözleşme iptali durumunda şirketlerin 14 gün içinde iade yapması gereken ücretleri alabilmekte zorluk çekiyor.
“Evim Şirketleri” Olarak Bilinen Şirketlerin Kurnazlıkları
Kamuoyunda “evim şirketleri” olarak bilinen tasarruf finansman şirketleri, faizsiz konut ve taşıt alımı konusunda vatandaşları kandırmakla suçlanıyor. Söz konusu şirketler, örneğin 3 milyon TL değerindeki bir konut için, sözleşme sırasında %8 oranında 240 bin TL organizasyon ücreti talep ediyor. Ancak, cayma hakkı kullanarak sözleşmeden çıkmak isteyen tüketiciler, 14 gün içinde ücretin iade edilmesi gerekirken, şirketlerin ödeme yapmamaları nedeniyle mağduriyetler artıyor. Ayrıca, vaadedilen çekiliş süreçlerinin adaletsiz bir şekilde yapılması ve noter huzurunda gerçekleştirilmeyen işlemler de şikayetlerin başında geliyor.
Vatandaşın Hakları ve Yasal Süreçler
Tüketicilerin tasarruf finansman sözleşmeleri çerçevesinde elde ettikleri hakları belirleyen yasal düzenlemelere göre, cayma hakkı kullanıldığında, organizasyon ücreti dahil tüm ücretlerin en geç 14 gün içinde iade edilmesi gerekiyor. Ancak, bu sürenin aşıldığı durumlarda şirketler ödeme yapmaktan kaçınıyor. Ayrıca, sözleşmelerin feshi halinde tüm tasarruf tutarları ve getirilerinin belirlenen hesaba yatırılması zorunlu. Çekilişlerin noter huzurunda ya da canlı yayında yapılması gerektiği, mağduriyetlerin önlenmesi adına bir gereklilik olarak öne çıkıyor.
Şirketlerin Aykırı Uygulamaları ve Bekletmeler
Bir diğer önemli sorun ise, müşterilerin sözleşme sürecinde uzun süreler beklemek zorunda kalması. Çekilişlerin ve ödeme süreçlerinin sürekli ertelenmesi, vatandaşları finansal anlamda zorluyor. Ayrıca, şirketlerin ödeme tarihlerini belirleyerek, tahsisat ödemelerini geciktirmeleri de sıklıkla gündeme gelen mağduriyetlerden biri.
21 Şirketin Tasfiyesi ve Devletin Müdahalesi
Hükümet, Temmuz 2021‘de sektörün denetimsiz bir şekilde büyümesini engellemek amacıyla, faizsiz finansman şirketleri hakkında önemli bir karar aldı. 21 şirketin tasfiyesine karar verildi ve bu şirketlerin faaliyetleri sonlandırıldı. O dönemde tasfiye edilen şirketler arasında İktisatevim, Vizyonevim, Yaşamevim gibi isimler bulunuyor.