İngiltere hükümeti, dünya genelindeki Apple kullanıcılarının bulut sisteminde saklanan şifreli verilere erişim talebinde bulundu. Bu durum, teknoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı.
Talep ve Yasal Dayanak: Investigatory Powers Act
Apple, sunduğu şifreleme sistemiyle yalnızca hesap sahibi kişilerin verilere erişebilmesini sağlıyor. Ancak İngiltere İçişleri Bakanlığı, 2016 yılında yürürlüğe giren Soruşturma Yetkileri Yasası (Investigatory Powers Act – IPA)çerçevesinde Apple’dan şifreli verilere erişim sağlamasını istedi. Bu yasa, teknoloji firmalarının kolluk kuvvetleriyle iş birliği yaparak belirli durumlarda bilgi sağlamasını zorunlu kılmaktadır.
Apple, konuya dair yorum yapmazken, web sitesinde gizliliğin temel bir insan hakkı olduğuna dikkat çekiyor. İçişleri Bakanlığı ise, “operasyonel konular hakkında yorum yapmıyoruz” diyerek talebin içeriğiyle ilgili herhangi bir açıklama yapmadı.
Gizlilik İhlali ve Tepkiler
Hükümetin bu talebi, özellikle gizlilik savunucuları tarafından büyük tepkiyle karşılandı. Privacy International adlı sivil toplum kuruluşu, bu durumu “benzersiz bir saldırı” olarak nitelendirerek, bunun kötü niyetli yönetimlere cesaret verebileceğini vurguladı. Kuruluşun hukuk direktörü Caroline Wilson Palow, “Bu, İngiltere’nin girmemesi gereken bir mücadele. Bu aşırı yetki kullanımı, tehlikeli bir emsal teşkil ediyor” dedi.
Apple’ın Gelişmiş Veri Koruma Sistemi
İngiltere hükümetinin talebi, Apple’ın Gelişmiş Veri Koruma (Advanced Data Protection – ADP) sistemine yöneliyor. Bu sistem, uçtan uca şifreleme kullanarak, yalnızca hesap sahibinin verilere erişebilmesini sağlıyor. Ancak, bu özelliğin bir dezavantajı da bulunuyor: Eğer kullanıcı hesap bilgilerini kaybederse, Apple bile verileri geri getiremiyor. Bu özellik yalnızca kullanıcıların talebi üzerine aktif hale getiriliyor.
Gizlilik Endişeleri ve Riskler
Yetkililer, talebin tüm kullanıcılara yönelik genel bir gözetleme anlamına gelmediğini savunsa da siber güvenlik uzmanları, şifreleme sistemine açılacak her kapının, siber tehditler için büyük bir risk oluşturacağını belirtiyor.
Apple’ın Geri Adım Atma İhtimali
Apple, daha önce de benzer talepleri reddetmiş ve bu tür baskılar altında şifreleme hizmetlerini tamamen geri çekebileceğini açıklamıştı. Şirket, “ürünlerimizde asla bir arka kapı (backdoor) oluşturmayacağız” diyerek, bu tür taleplere boyun eğmeyeceğini vurgulamıştı.
Global Baskılar ve Benzer Durumlar
Bu, Apple’a yapılan ilk şifreleme baskısı değil. 2016 yılında ABD hükümeti de Apple’dan bir iPhone’a erişim sağlanmasını talep etmiş, ancak şirket bu isteği reddetmişti. FBI, cihazın kilidini kendi yöntemleriyle açmıştı. Benzer olaylar 2020 yılında da yaşanmış ve Apple, şifreli iPhone verilerine erişim taleplerini geri çevirmişti.
Uzmanlardan Uyarı
Siber güvenlik uzmanları ve sivil toplum kuruluşları, hükümetin bu talebinin yalnızca suçluları değil, tüm bireylerin mahremiyetini tehdit ettiğini savunuyor. Big Brother Watch adlı gizlilik örgütü, bu adımı “endişe verici” olarak değerlendirirken, Lisa Forte gibi uzmanlar, “Suçlular ve teröristler farklı platformlara yönelerek önlem alacaktır. Bu tür yasalar yalnızca sıradan vatandaşın mahremiyetini yok eder” ifadelerini kullandı.
Apple, hükümetin talebine itiraz edebilir ancak mevcut yasalar gereği, bu süreç devam ederken bile talebi yerine getirmek zorunda kalabilir.
Gelişmelerin Takibi
Teknoloji dünyasında gelişmeler büyük yankı uyandırırken, Apple’ın şifreli verilerin erişilebilir hale gelmesikonusunda nasıl bir tutum sergileyeceği merak ediliyor.
