İngiltere, yapay zekâ (YZ) alanında küresel lider olma yolunda önemli bir adım atıyor. Başbakan Keir Starmerliderliğindeki hükümet, OpenAI gibi dev teknoloji şirketlerine karşı ulusal bir rakip oluşturmayı ve ülkenin bilgi işlem altyapısını büyük ölçüde güçlendirmeyi hedefliyor. Bu girişim, İngiltere’nin yapay zekâ teknolojilerinde bağımsız ve güçlü bir konum edinmesini amaçlıyor.
Yapay Zekâ Fırsatları Eylem Planı
Başbakan Keir Starmer, İngiliz teknoloji yatırımcısı Matt Clifford öncülüğünde hazırlanan “Yapay Zekâ Fırsatları Eylem Planı” kapsamında ülkenin YZ potansiyelinden en iyi şekilde yararlanmayı hedefliyor. Starmer, bu iddialı planı duyurmak için bugün Bristol kentini ziyaret edecek.
Planın temel hedefleri şunları kapsıyor:
- YZ geliştiricileri için gerekli olan yüksek performanslı bilgi işlem ekipmanlarını Birleşik Krallık sınırları içinde barındırmak.
- Veri merkezi kapasitesini genişleterek YZ modellerinin eğitilmesi ve çalıştırılması için güçlü altyapılar sağlamak.
- 2030 yılına kadar Birleşik Krallık’taki “egemen” bilgi işlem kapasitesini yirmi kat artırmak.
Bu adımlar, İngiltere’nin teknoloji alanında küresel rekabet gücünü artırmayı ve yerli yapay zekâ girişimlerini desteklemeyi amaçlıyor.
Egemen Yapay Zekâ Vizyonu
“Egemen yapay zekâ” kavramı, özellikle Avrupa’da son dönemde politika yapıcılar arasında önemli bir gündem maddesi haline geldi. Bu terim, ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik için kritik olan teknolojilerin, üretildikleri ve geliştirildikleri ülkelerde kontrol altında tutulması gerektiği anlayışını ifade ediyor.
İngiltere, bu vizyon doğrultusunda:
- Kamu sektörü bilgi işlem kapasitesini güçlendirecek.
- Yapay Zekâ Araştırma Kaynağı (AI Research Resource) gibi projelerle yerli araştırmacıların gelişmiş YZ altyapılarına erişimini artıracak.
- Veri güvenliği ve etik YZ geliştirme süreçlerinde Avrupa standartlarına uygun bir yapı kuracak.
Bu yaklaşım, yalnızca teknolojik bağımsızlığı değil, aynı zamanda etik değerler çerçevesinde gelişmiş YZ çözümleri üretmeyi de hedefliyor.
OpenAI ve Küresel Rekabet
İngiltere’nin bu hamlesi, küresel teknoloji rekabetinde OpenAI, Google DeepMind ve Anthropic gibi ABD merkezli şirketlere karşı dengeleri değiştirmeyi amaçlıyor. OpenAI gibi şirketler, gelişmiş büyük dil modelleri (LLM) ve yenilikçi YZ çözümleriyle pazarda hakim durumda. Ancak İngiltere, bu alanda bağımsız bir teknoloji gücü olmayı hedefliyor.
İngiltere’nin bu girişimi, ülkenin AR-GE yatırımlarını artırarak ve yerli teknoloji şirketlerini destekleyerek, dünya çapında söz sahibi olmasını sağlayabilir.
Altyapı Güçlendirme ve Veri Merkezleri
Planın önemli ayaklarından biri de ülke genelinde veri merkezi kapasitesinin artırılması. Bu doğrultuda, YZ modellerinin eğitimi ve işlenmesi için gereken büyük veri kümeleri ve yüksek işlem gücü İngiltere’de barındırılacak. Böylece:
- Veri güvenliği sağlanacak.
- Enerji verimliliği yüksek ve çevre dostu veri merkezleri kurulacak.
- YZ şirketleri için uygun maliyetli ve erişilebilir altyapı sunulacak.
Bu yatırımlar, İngiltere’nin teknoloji altyapısını güçlendirecek ve yerli YZ şirketlerinin daha hızlı büyümesini sağlayacak.
Ekonomik ve Stratejik Etkiler
İngiltere’nin bu stratejik adımı, ülke ekonomisine ve teknoloji ekosistemine şu katkıları sağlayacak:
- İstihdam artışı: YZ sektöründe yeni iş alanları ve meslekler doğacak.
- Yerli girişimlerin desteklenmesi: Start-up ve teknoloji şirketleri için finansal ve altyapı desteği sağlanacak.
- İhracat ve ekonomik büyüme: YZ tabanlı çözümlerle yeni pazarlar hedeflenecek.
- Küresel iş birlikleri: Diğer ülkelerle teknoloji ve AR-GE alanında iş birlikleri geliştirilecek.
Avrupa’da Yükselen Yapay Zekâ Yarışı
İngiltere’nin bu hamlesi, Avrupa’da giderek artan teknoloji rekabetinin bir parçası. Özellikle Fransa, Almanya ve İspanya, YZ alanında büyük yatırımlar yaparak bölgesel güç olma hedeflerini sürdürüyor.
Avrupa Birliği’nin de YZ alanında daha katı etik kurallar ve düzenlemeler getirmesi, yerli teknoloji şirketlerini daha güvenilir ve şeffaf çözümler üretmeye yönlendiriyor. İngiltere’nin Avrupa dışındaki konumu, bu rekabette daha esnek ve bağımsız hareket etmesine olanak tanıyor.
