Kemik sağlığı, genel vücut sağlığının temel taşlarından biridir. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Vezirhüyük, kemik sağlığında beslenmenin kritik rolünü vurguladı ve kemik sağlığını destekleyen gıdalar ile zararlı besinler hakkında bilgiler verdi. Dr. Vezirhüyük, özellikle kalsiyum, D vitamini, protein, magnezyum, fosfor ve potasyum gibi besin ögelerinin kemik sağlığı için önemli olduğunu belirtti. Bununla birlikte, aşırı tuz, alkol, işlenmiş gıdalar, yüksek oksalat içeren gıdalar ve asitli içeceklerin kemikleri olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekti.
Kemik Erimesi (Osteoporoz) Nedir?
Osteoporoz, halk arasında “kemik erimesi” olarak bilinir. Dr. Öğr. Üyesi Vezirhüyük, osteoporozu, kemiklerdeki mineral yoğunluğunun azalması sonucu kemiklerin zayıflaması ve kırılganlaşması olarak tanımladı. Bu durum, özellikle menopoz sonrası kadınlarda daha yaygın olarak görülür.
Kemik Gelişimi ve Yaşla Birlikte Değişim
Kemik yapısı, yaklaşık 30 yaşına kadar devam eden bir yapılanma sürecindedir. Bu yaştan itibaren, kemik kütlesi yavaşça azalmaya başlar. Dr. Vezirhüyük, menopoz sonrası kadınların hızla kemik kaybı yaşadığını ve osteoporozun belirtilerinin genellikle kırıklar olduğunu belirtti. Özellikle kalça, bilek ve bel omurlarındaki kırıklar en yaygın olanlardır.
Kemik Sağlığını Etkileyen Faktörler
Kemik sağlığı, genetik faktörler, hormonal dengesizlikler, bazı ilaçların kullanımı ve yaşam tarzı gibi etmenlerden etkilenebilir. Sigara, alkol tüketimi, hareketsiz yaşam tarzı ve yetersiz beslenme kemik sağlığını olumsuz yönde etkileyen faktörler arasında yer alır.
Kemik Sağlığına İyi Gelen Besinler
Kemik sağlığı için beslenme düzeninizde bol miktarda meyve, sebze, baklagiller, fındık, tohumlar ve düşük yağlı proteinler bulundurmak önemlidir. Bu gıdalar, kemiklerinizin sağlıklı olmasına yardımcı olan kalsiyum, D vitamini, magnezyum, fosfor ve potasyum gibi besin ögeleriyle doludur.
Kalsiyum: Kemiklerin Temel Bileşeni
Kalsiyum, kemiklerin ana bileşenlerinden biri olup, vücutta en bol bulunan mineraldir. Kemik sağlığı için kritik bir öneme sahip olan kalsiyum, vücut tarafından üretilemediği için dışarıdan besinler veya takviyelerle alınması gerekir. Eğer yeterli kalsiyum alımı sağlanmazsa, vücut kemiklerden kalsiyum çalmaya başlar, bu da kemik sağlığını olumsuz etkiler.
D Vitamini: Kemiklerin Dostu Vitamin
Dr. Öğr. Üyesi Vezirhüyük, D vitamininin, kemik sağlığını destekleyen önemli bir vitamin olduğunu söyledi. D vitamini, kalsiyum emilimini artırır ve kemik oluşumu için gereklidir. Ayrıca, vücudumuz güneş ışığına maruz kaldığında D vitamini üretir.
Kemik Sağlığını Olumsuz Etkileyen Besinler
Kemik sağlığını olumsuz etkileyebilecek bazı gıdalar şunlardır:
- Fazla tuz içeren gıdalar: Aşırı tuz tüketimi, kemik kaybını hızlandırabilir.
- Alkol: Alkol tüketimi kemik sağlığını zayıflatabilir.
- Düşük besin değeri olan işlenmiş gıdalar: Bu tür gıdalar kemikler için gerekli besin ögelerinden yoksundur.
- Yüksek oksalat içeren gıdalar: Yüksek oksalat içeren gıdalar, kalsiyumun emilimini engelleyebilir.
- Asitli içecekler (gazlı içecekler): Gazlı içecekler kemik sağlığına zarar verebilir.
- Yağ oranı yüksek gıdalar: Aşırı yağlı gıdalar kemik sağlığını olumsuz etkileyebilir.
- Aşırı D vitamini veya takviyeleri: Aşırı D vitamini kullanımı, kemik sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir.
- Aşırı kafein: Aşırı kafein tüketimi, kemik kaybını hızlandırabilir.