Seyahat harcamaları son 15 yılda, Türkiye’deki Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)‘nin üç katı kadar arttı. 2009’da 201 TLolan seyahat başına ortalama harcama, 2024’ün 3. çeyreği itibarıyla 7.977 TL‘ye yükseldi. Bu, TÜFE‘nin yüzde 1.378artmasına karşılık, iç turizmdeki harcamaların yüzde 3.868 oranında bir artış gösterdiğini ortaya koyuyor.
Enflasyonun Seyahat Harcamalarına Etkisi
Yüksek enflasyon iç turizmde büyük değişimlere yol açarken, fiyatlar fahiş seviyelere çıktı. 2023’te ilk çeyrekten turizm mevsiminin yoğun olduğu 3. çeyreğe kadar olan dönemde artış oranı %117‘yi bulurken, 2024’te ise bu artış %73,67 oldu. TÜİK verilerine göre Aralık 2009 – Eylül 2024 arasındaki dönemde, TÜFE Endeksi 170,91’den 2.526,16’ya yükseldi. Aynı dönemde seyahat başına harcama ise 201 TL‘den 7.977 TL‘ye çıktı.
Konaklama ve Paket Turlardaki Artış
Konaklama harcamaları, seyahat harcamalarındaki en büyük paya sahip kalemlerden biri haline geldi. 2009’da konaklama harcamalarının toplam seyahat harcamalarındaki payı %8,5 iken, bu oran 2024 3. çeyreği itibarıyla %17,5’e çıktı. Paket tur harcamaları ise %5’ten %12,9’a kadar yükseldi. 2023 ve 2024’teki hızlı artış, konaklama fiyatlarınınne kadar yükseldiğini gösteriyor.
Yeme-İçme Harcamaları Zirveye Çıktı
Özellikle yeme-içme harcamaları, son dönemde fahiş fiyatlamalar nedeniyle tartışma konusu oldu. 2009’dan 2024’ün 3. çeyreğine kadar, yeme-içme harcamalarının payı %27,4‘ten %31,4‘e yükseldi. 2020 yılında pandemi etkisiyle bu oran %36,6‘ya çıkmıştı. Ulaştırma harcamalarının payı ise 2009’daki %30,3‘ten %23,6‘ya geriledi.
Diğer Harcama Kalemlerindeki Düşüş
TÜİK verilerine göre, giyim, sağlık, ve hediyelik eşya gibi harcama kalemlerinde ciddi bir düşüş gözlendi. Özellikle hediyelik harcamalar yarı yarıya azaldı. Seyahat öncesi harcamalar da önemli oranda düştü. 2009’da %2,1 olan seyahat öncesi harcamaların payı, 2024’ün 3. çeyreğinde %0,4’e indi. Bu, insanların seyahate daha fazla harcama yaparken, diğer lüks harcamalarını kısıtladığını gösteriyor.
Seyahat Harcamalarındaki Değişimin Sebepleri
Seyahat harcamalarındaki artış, enflasyon, konaklama fiyatlarındaki yükseliş ve turizm talebindeki artış gibi faktörlerin bir sonucu olarak ortaya çıktı. Bununla birlikte, pandemi sonrası talep artışı ve turizm sezonundaki yoğunluk de fiyatların hızla yükselmesine neden oldu.
