Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Bebek Ölümlerini ve Özel Sağlık Kuruluşlarını Araştırma Komisyonu, Sağlık Bakanlığı bünyesindeki Yenidoğan Yoğun Bakım Denetim ve Değerlendirme Bilimsel Komisyonu üyeleri ve Klinik Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Sema Turan’ı dinlemek üzere toplandı. Komisyon, bebek ölümleri ve özel sağlık kuruluşlarındaki uygulamaları değerlendirmeyi amaçlıyor.
Komisyon Başkanı İshak Şan’ın Açıklamaları
Toplantıya başkanlık eden AK Parti Adıyaman Milletvekili İshak Şan, bebek ölümlerinin özellikle yenidoğan dönemi için büyük bir önem taşıdığını vurguladı. Şan, yenidoğan yoğun bakım hizmetlerinin en yüksek standartlarda sunulması gerektiğini ve komisyonun da bu süreçlerin izlenmesi ve denetlenmesi konusunda önemli bir görev üstlendiğini ifade etti. Şan, ayrıca Klinik Yoğun Bakım Derneği’nin katkılarını, yoğun bakım hizmetleri ve personel eğitimindeki eksikliklerin belirlenmesinde çok değerli bulduğunu belirtti.
Yenidoğan Yoğun Bakım Denetim ve Değerlendirme Bilimsel Komisyonu Üyesi Prof. Dr. Baş’ın Sunumu
Prof. Dr. Baş, Yenidoğan Yoğun Bakım Denetim ve Değerlendirme Komisyonu’nun amacı hakkında bilgi verdi. Komisyonun, yenidoğan yoğun bakım ünitelerindeki hizmet kalitesini izlemek ve denetlemek için kurulduğunu belirten Baş, denetimlerin sadece nicelik değil, aynı zamanda hasta bakım kalitesi üzerine yoğunlaştığını vurguladı. Ayrıca, yoğun bakım ünitelerinin tescil seviyelerine uygun hizmet verip vermediği konusunda Sağlık Bakanlığı’na önerilerde bulunmayı hedeflediklerini ifade etti.
Prof. Dr. Baş, denetimlerin ilerleyen süreçte hasta yatış oranları, mortalite ve morbidite oranları gibi parametreler üzerinden değerlendirileceğini belirterek, bebeklerin 2 bin gramın üzerindeki ölüm oranlarına dikkat çekti. Ayrıca, özel hastanelerde sıkça karşılaşılan denetim eksikliklerine de vurgu yaparak, “progress notu”, tanı ve tedavi planı gibi temel unsurların eksikliği konusunda uyarılarda bulundu.
Morbidite Konusunda Uyarılar
Komisyonun en dikkat çekici açıklamalarından biri, bebeklerin mortalite oranlarının yanı sıra morbidite (hastalıklara bağlı sağlık sorunları) oranlarının da arttığına dair uyarıydı. Prof. Dr. Baş, bebeklerin yoğun bakım ünitelerinde hayatta kalmalarının artmasına rağmen, yaşadıkları sağlık problemlerinin de giderek daha büyük bir sorun haline geldiğini belirtti. Morbiditeyi önlemek için çözüm önerileri geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Prof. Dr. Turan’dan Yoğun Bakım Yatak Sayısı ve Sağlık Sistemi Değerlendirmesi
Klinik Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Sema Turan, Türkiye’deki yoğun bakım yatak sayısının yüksek olduğunu ancak bununla birlikte bazı önemli sorunlar bulunduğuna dikkat çekti. Türkiye’de 100 bin kişi başına 40 yoğun bakım yatağı bulunduğunu belirten Turan, bunun oldukça yüksek bir oran olduğunu, ancak hastane yatak sayısı ile yoğun bakım yatak sayısı arasındaki dengesizliğin sıkıntılara yol açtığını vurguladı. İstanbul’un özel hastaneler açısından bir istisna oluşturduğunu belirten Turan, özel hastanelerin yoğun bakım yatak kapasitelerinin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
Turan ayrıca, yoğun bakım yan dal uzmanlığı ve hemşire yetiştirilmesi gibi konularda ciddi eksiklikler olduğunu belirtti. Yoğun bakım eğitimi almış hemşirelerin sayısının yetersiz olduğunu, bu alanda mesleki standartların yükseltilmesi gerektiğini ifade etti.
Denetim ve Değerlendirme Süreci
Prof. Dr. Baş, denetimlerin üç aşamalı bir süreçte gerçekleştirileceğini açıkladı. İlk üç ayda pilot çalışmalar yapılacak ve belirlenen iller üzerinden yoğun bakım üniteleri değerlendirilecek. İkinci üç ayda, denetim formlarının yaygınlaştırılması ve sağlık müdürlükleriyle işbirliği yapılması planlanırken, son altı ayda bu denetimlerin ülke çapında rutin hale getirilmesi hedefleniyor. Baş, ayrıca denetimlerde hasta yatışı, tedavi planları ve doktor-hemşire notları gibi unsurların büyük önem taşıyacağını belirtti.
Bebeklerin Erken Dönem Sağlığına Dair Öneriler
Bebeklerin anne sütü ile beslenmesi gerektiği vurgulandı ve Türkiye’deki anne sütü kullanım oranlarının oldukça düşük olduğu, bu durumun bebek sağlığını olumsuz etkileyebileceği ifade edildi. Prof. Dr. Baş, “mamaların marketlerde satışa sunulması” konusuna da dikkat çekerek, anne sütü savaşının kaybedildiğini belirtti.
