The Guardian gazetesi, Türkiye’nin giderek derinleşen plastik atık krizini mercek altına aldı. Haberde, Türkiye’nin “Sıfır Atık” hedefiyle çıktığı yolda, Avrupa’nın çöplüğü haline gelmesinin çevresel ve ekonomik etkileri inceleniyor. Özellikle Adana çevresinde yaşanan atık skandalları, Avrupa’dan gelen plastik atıkların Türkiye’nin tarım alanlarına kadar nasıl ulaştığına dair çarpıcı örnekler sunuyor.
Adana’daki Atık Skandalı: Çiftçinin Kaybı
Haberde, İzzettin Akman isimli bir çiftçinin yaşadığı dram örnek olarak veriliyor. Akman’ın narenciye bahçesinin yakınlarına 2016 yılında dökülen çöp yığını, çevreye yayılan toksik maddeler yüzünden portakal ve limon ağaçlarınıbüyük ölçüde tahrip etti. Yanan çöplerin içinde Avrupa’dan gelen plastik ambalajlar olduğu görülünce, Türkiye’nin Avrupa’nın atık çöplüğüne dönmeye başladığı açıkça ortaya çıkmış oldu.
Sıfır Atık Projesi ve Geri Dönüşüm İllüzyonu
2017’de başlatılan Türkiye’nin “Sıfır Atık Projesi”, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğantarafından tanıtılmıştı. Ancak, Çin’in 2017’de plastik atık ithalatını yasaklaması sonrasında Türkiye, Avrupa’nın plastik atıklarını kabul etmeye başladı. 2020’de, sadece İngiltere’den Türkiye’ye gönderilen plastik atık miktarı 210 bin tonu geçti. Fakat bu atıkların büyük kısmının geri dönüştürülmediği, aksine yasadışı yollarla doğaya bırakıldığı belirtiliyor.
Plastik Geri Dönüşümünde Sorunlar
Plastik geri dönüşümünün aslında büyük ölçüde bir illüzyon olduğuna dikkat çekiliyor. Plastik türlerinin çeşitliliği nedeniyle geri dönüşüm süreçlerinin verimli olmadığı, geri dönüştürülmeye çalışırken toksik kimyasalların çevreye yayıldığı ifade ediliyor. The Guardian, Türkiye’de çoğu plastik atığın yakıldığını ve doğaya bırakıldığını belirtiyor.
Adana: Avrupa’nın Çöplüğü Haline Geliyor
The Guardian’ın raporuna göre, Adana, Avrupa’dan gelen plastik atıkların merkezi haline gelmiş durumda. GPS cihazları yerleştirilen atıkların, İngiltere’den Adana’ya kadar nasıl taşındığına dair örnekler sunuluyor. Bu atıklar sonunda genellikle tarım arazilerine ya da boş arazilere dökülüyor.
Türkiye’nin Petrokimya Hamlesi: Çelişkili Bir Plan
Türkiye’nin plastik atık krizini çözmek yerine, petrokimya üretimini artırma planları da eleştiriliyor. 2021’de temeli atılan Ceyhan Petrokimya Sanayi Bölgesi, yılda yaklaşık 3 milyar pound plastik üretmeyi hedefliyor. Bu proje, çevre dostu bir gelecek hedefiyle çelişiyor ve Türkiye’nin plastik üretimindeki büyümeyi pekiştiriyor.
Türkiye’nin Geleceği Tehlikede
The Guardian, Türkiye’nin “Sıfır Atık” hedefiyle çıktığı yolda Avrupa’nın plastik çöplüğüne dönmesinin, ülkenin tarımını, çevresini ve insan sağlığını tehdit ettiğini vurguluyor. Özellikle Adana gibi tarıma dayalı bölgelerde, plastik atıkların doğaya yayılması, toprak ve su kaynaklarının kirlenmesine yol açıyor. Türkiye’nin hem Avrupa’nın atıklarını kabul etmesi hem de kendi petrokimya üretimini artırması, çevreye verilen zararı büyütüyor ve küresel çevre krizini derinleştiriyor.
