Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) açıkladığı verilere göre, Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) ocak ayında bir önceki aya kıyasla 1,8 puan artarak 100,9 seviyesine yükseldi. Mevsimsellikten arındırılmış endeks ise 0,1 puan azalışla 102,6 olarak gerçekleşti.
Bu artış, imalat sanayisinde faaliyet gösteren 1745 iş yerinden alınan yanıtların ağırlıklandırılması ve toplulaştırılmasıyla elde edilen İktisadi Yönelim Anketi sonuçlarına dayanıyor.
Endeksi Etkileyen Faktörler
Anket sorularına ait yayılma endekslerinin detaylı analizi, RKGE’yi etkileyen olumlu ve olumsuz unsurları ortaya koydu:
Endeksi Artış Yönünde Etkileyen Faktörler
- Sabit sermaye yatırım harcaması beklentilerindeki artış
- Gelecek 3 aydaki ihracat sipariş miktarına yönelik olumlu beklentiler
- Mevcut mamul mal stoklarının azalması
- Mevcut toplam sipariş miktarındaki artış
- Gelecek 3 aydaki üretim hacminin yükseleceğine dair öngörüler
Endeksi Azalış Yönünde Etkileyen Faktörler
- Son 3 aydaki toplam sipariş miktarı
- Gelecek 3 aydaki toplam istihdam beklentisi
- Genel gidişata yönelik kötümser değerlendirmeler
İmalat Sanayisindeki Genel Durum
Son 3 Ayın Göstergeleri
Son 3 aya ilişkin değerlendirmelerde, üretim hacmi, iç piyasa sipariş miktarı ve ihracat sipariş miktarında azalış olduğunu bildirenler lehine bir seyir güçlendi.
Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında, mevcut mamul mal stoklarının ise mevsim normallerinin üstünde olduğu yönündeki algılar, geçen aya göre zayıfladı.
Gelecek 3 Aya İlişkin Beklentiler
Önümüzdeki üç aylık dönemde:
- Üretim hacmi ve ihracat sipariş miktarına ilişkin olumlu beklentiler güçlendi.
- İç piyasa sipariş miktarında artış bekleyenler lehine olan görünüm kuvvetlendi.
- Ancak, gelecek 3 aydaki istihdam artışı beklentileri azalış bekleyenler lehine döndü.
- 12 aylık sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin artış yönlü beklentiler ise güçlendi.
ÜFE Beklentilerindeki Düşüş
Ankete katılan iş yerleri, gelecek 3 ayda:
- Ortalama birim maliyetlerde artış beklentisinin güçlendiğini bildirdi.
- Satış fiyatlarına yönelik artış beklentileri de güç kazandı.
Buna karşın, 2025 yılı sonu itibarıyla ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) beklentisi geçen aya göre 3,8 puan azalarak yüzde 41,2 seviyesinde gerçekleşti.
Üretimi Kısıtlayan Faktörler
Anket sonuçlarına göre, işletmelerin %52,9’u üretimlerini kısıtlayan herhangi bir faktör bulunmadığını belirtti. Ancak üretimi kısıtlayan en önemli nedenler sırasıyla:
- Talep yetersizliği (%14,6)
- İş gücü yetersizliği
- Ham madde ve ekipman eksikliği
- Mali imkansızlıklar
- Diğer faktörler
Genel gidişat konusunda ise, geçen aya göre daha kötümser bir tablo çizenlerin oranında artış gözlendi.
