Dünya genelindeki demans vakalarının 2050 yılına kadar 153 milyonu bulması beklenirken, bilim insanları hastalığın tedavisi ve önlenmesine yönelik umut verici adımlar atıyor. Özellikle, mevcut antibiyotik, antiviral ilaçlar ve aşıların, demans riskini azaltmada potansiyel taşıdığı belirtiliyor.
Mevcut İlaçlarla Yeni Umutlar
Birleşik Krallık’taki Cambridge ve Exeter Üniversitelerinden araştırmacılar, Alzheimer’s and Dementia: Translational Research & Clinical Interventions adlı dergide yayımlanan bir çalışmada, 14 ayrı araştırmanın bulgularını inceledi. Çalışmada, 130 milyondan fazla kişinin verileri analiz edildi ve bu kişilerin 1 milyonunun demans hastası olduğu belirlendi.
Araştırma sonucunda, difteri, hepatit A ve tifo gibi hastalıklara karşı koruma sağlayan 4 aşının, demans riskini %8 ila %32 oranında düşürebildiği ortaya çıktı. Ayrıca, ibuprofen gibi iltihap önleyici ilaçların da benzer şekilde risk azalmasıyla bağlantılı olduğu tespit edildi.
Diyabet ve Antidepresan İlaçlarında Çelişkili Sonuçlar
Çalışmada tansiyon ilaçları, diyabet ilaçları ve antidepresanlarla ilgili elde edilen verilerin çelişkili olduğu görüldü. Bazı bulgular, diyabet ilaçlarının demans riskini artırdığını, bazıları ise azalttığını gösteriyor. Bu durum, ilaçların etkisinin bireyler arasındaki farklılıklara bağlı olabileceğini düşündürüyor.
Viral ve Bakteriyel Enfeksiyonların Rolü
Araştırmacılar, bulguların demans vakalarının bir kısmının viral veya bakteriyel enfeksiyonlar tarafından tetiklenebileceği teorisini desteklediğini ifade ediyor. Bu bağlamda antibiyotik ve antiviral ilaçların, demans riskini azaltma potansiyeli taşıdığına dikkat çekiliyor.
Daha Fazla Araştırma İhtiyacı
Araştırmacılar, mevcut ilaçlarla demans arasında bir ilişki olduğunu doğrulamakla birlikte, bu ilaçların tam olarak nasıl etkili olduğunun anlaşılması için daha fazla araştırma gerektiğini vurguluyor. Yeni bir ilacın geliştirilmesi uzun yıllar alabilecekken, halihazırda başka hastalıklar için onay almış ilaçların test edilmesi süreci hızlandırabilir.
Uzmanların Görüşleri
Çalışmanın yazarlarından Dr. Benjamin Underwood, demansı tamamen önleyemese bile hastalığın ilerlemesini yavaşlatacak yeni tedavilere acil ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Aynı zamanda, mevcut ilaçların test edilmesinin hızlı bir şekilde hastaların kullanımına sunulabileceği bir yol sunduğunu vurguluyor.
BK merkezli Alzheimer’s Society’den Dr. Richard Oakley, güvenli ilaçların tekrar değerlendirilmesiyle hem zaman hem de maliyet tasarrufu sağlanabileceğini ifade ediyor. Ayrıca, bu araştırmanın, gelecekteki çalışmalarda hangi alanlara odaklanılması gerektiği konusunda rehberlik edeceğini belirtiyor.
Demans Araştırmalarında Yeni Ufuklar
Bu çalışma, demansla mücadelede yeni bir umut ışığı sunuyor. Aşılar, antibiyotikler ve iltihap önleyici ilaçlar üzerine yapılacak daha derin araştırmalar, hastalığın tedavisinde devrim yaratabilir.
