Türkiye’de deniz ulaşımını daha güvenli ve etkin hale getirecek önemli bir adım atıldı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından hazırlanan “Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Hakkında Yönetmelik”, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu yönetmelik, deniz yetki alanlarında, su yollarında ve iç sularda verilen kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin standartlarını ve gerekliliklerini belirliyor.
Yönetmelikte Yer Alan Temel Hususlar
Yönetmelik, kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin yerine getirilmesinde dikkate alınacak coğrafi şartlar, deniz trafiği yoğunluğu, gemi türü, boyut ve tonajı, elleçlenen yüklerin özellikleri gibi çeşitli unsurları göz önünde bulunduruyor. Ayrıca, emniyetli ve sürdürülebilir hizmet anlayışına dayalı bir düzenleme yapılmış. Bu kapsamda, bölgesel hizmet sahalarında sağlanması gereken minumum römorkör sayısı, çeki gücü ve kılavuz kaptan sayısı gibi asgari gereksinimler belirlenmiş.
Hizmetlerin Devri ve İhaleler
Bakanlık, bölgesel hizmet sahalarında verilecek olan kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerini 20 yıl süresince devredebilme hakkına sahip olacak. Bu devir işlemi, ihale yöntemiyle yapılacak ve her bölgesel hizmet sahası için ayrı bir ihale gerçekleştirilecek. Ayrıca, ortak girişim grubu olarak ihalelere katılım mümkünken, konsorsiyum şeklinde katılım sağlanamayacak.
Kamu Kurumlarının Rolü
Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT’ler) ve kamu kurumları, belirlenen şartları yerine getirmek kaydıyla, kendi işlettikleri liman tesislerine yönelik kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerini kendileri verebilecek. Bu, kamu yararı doğrultusunda hizmetlerin verimliliğini artırmayı hedefliyor.
Kamu Yararına Görev Alma Yükümlülüğü
Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri, 7/24 kamu yararı gözetilerek yerine getirilecek. Mücbir sebepler haricinde, bu hizmetler kesintisiz sunulacak. Ayrıca, bu hizmeti sağlayanlar, denizdeki acil durumlarda (can kurtarma, deniz kirliliği, yangın, kurtarma-yardım vb.) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı veya liman başkanlıklarının talimatlarına uyarak gerekli müdahaleyi yapacak ve kamu yararına görev alacak.
Eski Yönetmelik Kaldırıldı
Önceki “Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Hakkında Yönetmelik” 8 Ocak 2020’de yürürlükten kaldırıldı. Bu yeni yönetmelik, deniz taşımacılığındaki gelişmelere paralel olarak daha sağlam ve sürdürülebilir bir hizmet altyapısı oluşturmayı amaçlıyor.
